آزاتيوپرين (Azathioprine) و موارد مصرف آن
مجله به روز خدمات بهداشتی – به طور معمول، هنگامی که یک عضو جدید پیوند می شود، گلبول های سفید خون با عضو پیوند شده مبارزه می کنند و گاهی اوقات باعث پس زدن و مشکلات بعدی می شوند. آزاتیوپرین دارویی است که با سرکوب سیستم ایمنی بدن تا حدودی این مشکل را حل می کند. در ادامه با این دارو بیشتر آشنا خواهیم شد.
آزاتیوپرین چیست؟
آزاتیوپرین یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی است که برای درمان آرتریت روماتوئید شدید، جلوگیری از رد اعضای پیوندی مانند پیوند کلیه و انتروکولیت استفاده می شود. مصرف این دارو باعث ضعیف شدن گلبول های سفید در بدن می شود و به دلیل نقص در سیستم ایمنی بدن، گلبول های سفید یکی از اعضای بدن آن را به عنوان یک عنصر خارجی می شناسند و به آن حمله نمی کنند.
این دارو به صورت قرص و آمپول موجود است.
نام های تجاری، موارد استفاده، عوارض جانبی و تداخلات دارویی:
| نام های تجاری | عمران، آزاسان |
| موارد استفاده کنید |
سیستم ایمنی ضعیف |
| عوارض | حالت تهوع و استفراغ کردناز دست دادن اشتها، تب و لرز، مشکلات سلولی، آسیب کبدی، خطر احتمالی سرطان، زردی (یرقان)، خطر عفونت، ریزش مو و خستگی. |
| تداخل دارویی | آلوپورینول، متوترکساتداروهای کاهش دهنده فعالیت مغز استخوان، داروهای رادیوتراپی، داروهای سیتوتوکسیک، واکسن های ویروسی، سیکلوسپورینداروهای ضد انعقاد مانند وارفارین |
مقدار و روش مصرف
دوز دقیق این دارو باید توسط پزشک متخصص تعیین شود. معمولاً 3 تا 5 میلی گرم از دارو یک تا سه روز قبل از جراحی به صورت خوراکی تجویز می شود. پس از آن، پزشک می تواند دوز نگهدارنده را با توجه به شرایط بیمار تعیین کند.
نکاتی که باید در مورد مصرف این دارو بدانید
- به افراد مبتلا به بیماری های کبدی و کلیوی و مشکلات خونی توصیه می شود این دارو را با احتیاط مصرف کنند.
- در مواردی که فرد به داروها حساسیت شدید دارد، استفاده از این دارو توصیه نمی شود.
- در صورت بارداری استفاده از آزاتیوپرین توصیه نمی شود.
- اگر ادرار تیره، زردی پوست و چشم، خارش یا مدفوع روشن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- در مورد هر گونه تب، اسهال یا خستگی مفرط به پزشک خود اطلاع دهید.
- استفاده از روش های پیشگیری از بارداری حداقل تا 4 ماه پس از پایان دوره درمان ضروری است.
- اگر علائم عفونت ظاهر شد، باید به پزشک اطلاع داده شود.
- احتمال کاهش موقت تولید اسپرم با استفاده از آزاتیوپرین وجود دارد.
- برای کاهش عوارض گوارشی دارو مصرف آن همراه با غذا توصیه می شود.
- اگر بیمار در حین مصرف این دارو متوجه حالت تهوع شدید شد، باید سریعاً با پزشک مشورت کند.
مراقبت های پرستاری و توصیه ها
- در صورت کاهش سریع یا مداوم گلبول های سفید، مقدار دارو باید بلافاصله کاهش یابد.
- در صورت بروز عفونت، دوز آزاتیوپرین باید کاهش یابد.
- این دارو فقط باید توسط پزشک متخصص و با تجربه تجویز شود.
- فاصله زمانی بین 6 تا 12 ماه بین واکسیناسیون و مصرف این دارو باید رعایت شود.
- با استفاده از این دارو، احتمال بزرگ شدن مغز استخوان، خونریزی، عفونت یا مرگ در صورت استفاده از دوزهای بسیار بالای آزاتیوپرین وجود دارد.
- لازم است قبل از شروع دوره بر وضعیت سیستم ایمنی نظارت شود و در طول دوره درمان به طور منظم آزمایش CBC (در ماه اول هر هفته و سپس دو بار در ماه تا سه ماه) انجام شود.
امیدوارم از این مقاله بهره کافی برده باشید. لطفا اگر تجربه استفاده از این دارو را دارید و نظری در مورد آن دارید، آن را با سایر خوانندگان مجله به اشتراک بگذارید. “مجله به روز” در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
